پُستی، عِمران (19 آذر ۱۳۳۸- 3 اسفند ۱۳۶۲)، فرمانده گردان حبیب‌ابن مظاهر لشکر ۲۷ محمد رسول الله(ص) نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.

عمران پستی در بخش هَشتجین شهرستان خلخال از توابع استان اردبیل به‌دنیا آمد. پدرش، محمد علی، باغدار و مادرش، معشوقه پورهدایت، خانه‌دار و مربی قرآن کریم بود. عمران فرزند چهارم خانواده و دو برادر و سه خواهر داشت. او دورۀ ابتدایی را از ۱۳۴۴ ش تا ۱۳۴۹ ش در دبستان وصال (مکتب الزهراء(س) کنونی)، و دورۀ راهنمایی را نیز طی سال‌های ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۲ ش در مدرسه غزنوی (22 بهمن کنونی) بخش هشتجین به پایان رساند. دورۀ متوسطه را نیز از ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۵ ش در دبیرستان شاه عباس (پژوهشگاه بابا صفری کنونی) شهر اردبیل گذراند و در رشته ریاضی دیپلم گرفت. عمران در ۱۳۵۶ ش، از مقطع کارشناسی رشته جامعه شناسی دانشگاه تهران پذیرفته شد و به تحصیل پرداخت (فرهنگ ...، ذیل نام؛ پستی، محمد حسن؛ باقری وکیل‌آباد، ص ۱۷ و ۲۷. ؛ توکلی، ص ۱۵).

با اوج‌گیری انقلاب اسلامی، عمران به فعالیت‌های سیاسی و مذهبی در دانشگاه تهران روی آورد و در خوابگاه دانشجویان دانشگاه جلسات درس اخلاق و کلاس آموزش قرآن کریم برپا می‌کرد. اما یک سال پس از ورود عمران به دانشگاه و افزایش فعالیت‌های سیاسی و انقلابی دانشجویان، دانشگاه تهران در اواخر ۱۳۵۶ تعطیل شد و عمران به زادگاهش، هشتجین برگشت. او در این فرصت ضمن تدریس در مدرسه بخش هشتجین، فعالیت‌های سیاسی و انقلابی‌اش را نیز از مدرسه آغاز کرد. عمران به عنوان اولین انقلابی به وسیلۀ بلندگو، حرکت انقلابی مردم هشتجین را با شعار مرگ بر شاه، سر و سامان داد. به‌طوری که روز به روز، تظاهرات و راهپیمایی‌های مردم به رهبری عمران پستی شدت پیدا می‌کرد و عوامل امنیتی حکومت محمد رضا پهلوی (ساواک) او را به مرگ تهدید ‌نمود. ولی عمران از تحریک مردم بر ضد حکومت پهلوی و فعالیت سیاسی و انقلابی‌اش منصرف نشد. وی علاوه بر مدرسه زادگاهش هشتجین، در مدارس شهر خلخال نیز به فعالیت انقلابی می‌پرداخت و ضمن آگاه‌سازی دانش آموزان، بر ضد حکومت پهلوی تظاهرات برپا می‌کرد (توکلی، ص ۱۵؛ بنیاد شهید، ...؛ باقری وکیل‌آباد، ص ۲۴- 25).

عمران پستی همزمان با پیروزی انقلاب مردم ایران به رهبری امام خمینی(ره)  در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷، دوباره به دانشگاه تهران بازگشت و در ردیف دانشجویان پیرو خط امام خمینی(ره) قرار گرفت. او هنگام ورود امام  خمینی(ره) به ایران در ۱۲ بهمن ۱۳۵۷، از اعضای کمیته استقبال از امام(ره) در شهرستان تهران بود. همچنین در ۱۳ آبان ۱۳۵۸ در تسخیر لانه جاسوسی آمریکا نقش حساسی برعهده داشت و به یکی از چهره‌های سرشناس این حرکت انقلابی تبدیل شده بود.

عمران پستی پس از تشکیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ۱۳۵۷ ش عضو این نهاد انقلابی شد و در واحد گزینش سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شهرستان تهران مشغول خدمت شد و همزمان در تشکیل جهاد سازندگی شهر خلخال نیز ایفای نقش نمود (روایت سی مرغ، ص ۳۳. ؛ توکلی، ص ۱۶).

عمران پستی با شروع جنگ تحمیلی عراق بر ضد ایران در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹، به‌سوی جبهه جنگ شتافت. مدتی معاون گروهان اخلاص از گردان جعفر طیّار لشکر ۲۷ محمدرسول‌الله بود. بعد از عملیات والفجر مقدماتی که ۱۸ بهمن ۱۳۶۱، در جبهه جنوبی با هدف پیشروی به سوی العماره و تهدید آن در شرق انجام شد، به همراه گردانی از لشکر ۳۱ عاشورا برای پدافند در منطقه عملیاتی مذکور حضور یافته و از تپه‌های دوقلوی استراتژیک (ارتفاعات میمک) حفاظت نمود. او در این عملیات پدافندی، به تنهایی چند تانک مهاجم عراقی را با آر.پی.‌جی منهدم کرد. ولی خودش نیز در این جریان از ناحیه سر وکتف مجروح شد و استخوان‌های دست و ترقوه‌اش نیز شکست (اطلس ...، ص ۷۰؛ توکلی، ص ۱۶-17؛ پستی، محمد حسن). 

عمران پستی طی حکمی از سوی محمد ابراهیم همّت (شهادت: ۱۳۶۲ ش)، فرمانده لشکر ۲۷ محمد رسول‌الله(ص)، گردان حبیب‌ابن مظاهر را تشکیل داد و به عنوان فرمانده گردان مذکور در عملیات والفجر ۱ که ۲۱ فروردین ۱۳۶۲ در جبهه جنوبی با هدف پیشروی به سوی العماره و تهدید آن از شمال اجرا شد شرکت کرد (اطلس ...، ص  71).

همچنین عمران پستی در عملیات والفجر ۴ که ۲۷ مهر ۱۳۶۲ در جبهه شمالی با هدف تصرف دره شیلر و پنجوین: انسداد معابر تردد ضد انقلاب انجام شد، با سِمتِ فرماندهی گردان حبیب‌ابن مظاهر شرکت کرد و به همراه نیروهایش در قلّۀ ۱۸۶۶ از ارتفاعات کانی‌مانگا، به سمت دشمن پیشروی و سنگرهای آنها را یکی پس از دیگری به تصرّف درآورد. او در این عملیات بر اثر انفجار نارنجک پرتابی نیروهای عراقی مجروح شد (توکلی، ص ۱۷-18).

عمران پستی در ۱۸ شهریور ۱۳۶۲ با خانم اکرم جُندَقی‌زاده ازدواج کرد و خطبه عقدشان به‌وسیله آیت‌الله سید علی خامنه‌ای (رئیس جمهور وقت) خوانده شد.

عمران از فردای روز عقدش عازم جبهه جنگ شد و در مرحله دوم عملیات والفجر ۴ که از ۲۷ مهر تا ۳۰ آبان ۱۳۶۲ در منطقه شمالی و با هدف دره شیلر و پنجوین؛ انسداد معابر تردد ضد انقلاب اجرا شد، با سِمتِ فرمانده گردان حبیب‌ابن مظاهر لشکر ۲۷ محمد رسول الله(ص) شرکت کرد و در این عملیات بر اثر اصابت ترکش خمپاره به سر و سینه‌اش مجروح شد. مدت کوتاهی برای مداوا به منزل خود در شهرستان خلخال برگشت. اما در حالی‌که زخمش به‌طور کامل بهبود نیافته بود، دوباره به جبهه جنگ اعزام شد و برای آخرین بار، با سِمتِ فرمانده گردان حبیب‌ابن مظاهر لشکر ۲۷ محمدرسول‌الله(ص) در عملیات خیبر که از ۳ تا ۲۲ اسفند ۱۳۶۲ در جبهه جنوبی با هدف عبور از هور و تهدید بصره از شمال انجام شد، شرکت کرد. عمران در همین عملیات مورد اصابت گلوله‌های دشمن قرار گرفته و به شدت مجروح شد. اما با وجود جراحت شدید، نیروهایش را تحت فرماندهی معاون‌اش به پیشروی فراخواند. ولی بعد از چند ساعت که گردان حبیب‌ابن مظاهر مجبور به عقب‌نشینی شد، اثری از بدن مجروح عمران پستی به‌دست نیامد و او از آن زمان تاکنون مفقودالاثر مانده است (اطلس ...، ص ۹۰ و ۷۲؛ توکلی، ص ۱۹).

عمران پستی همچنان که در میدان جنگ بسیار سرسخت و مسئولیت‌پذیر بود، از لحاظ رفتاری نیز درست به همان اندازه بسیار مهربان و دل‌رحم بود. به فقیران و تهیدستان انفاق می‌کرد. عاشق اهل بیت(علیهم‌السلام) بود. به واجبات و نماز اول وقت بسیار اهمیت می‌داد. عشق زیادی به مطالعه داشت. حضور در جبهه را تکلیف می‌دانست (باقری وکیل‌آباد، ص ۵۸-59؛ توکلی، ص ۱۸-19).

در بخشی از وصیت‌نامه شهید آمده است: «ای خفتگان! بیدار شوید که مرگ در کمین شما نشسته است. احدی از شما از دام آن فرار نتواند کرد. قبل از این‌که دستتان از این اموال و اولاد و از این دار تکلیف و از این بازار الهی و مزرعه آخرت کوتاه بشود، فکری بکنید و حساب‌هایتان را پاک کنید و بارهای گناه را با توبه سبک کنید. فکر نکنید که شهادت همین‌طوری به‌دست می‌آید. بلکه همان‌طور که امام فرمودند: «شهادت یک هدیه‌ای است از جانب خدای تبارک و تعالی برای کسانی که لایق هستند» (همان، ص ۱۹-20).

مآخذ: اطلس جنگ ایران و عراق، فشرده نبردهای زمینی ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ – 29 مرداد ۱۳۶۷، به کوشش مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، تهران: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، ۱۳۸۷ ش؛ باقری وکیل‌آباد، علی، هفتمین فرمانده (سرگذشت‌نامۀ دانشجوی شهید عمران پستی)، تهران: انتشارات سپاه محمد رسول‌الله تهران بزرگ، ۱۳۹۴ ش؛ بنیاد شهید، شم بازیابی ۱۱۴۶۳۷۵، سند مورخ ۲۳ خرداد ۱۳۸۲، موجود در حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان اردبیل، سند بش؛ پستی، محمد حسن (برادر شهید)، مصاحبه با مؤلف، ۱۹ مرداد ۱۴۰۲؛ توکلی، یعقوب، فرهنگنامه جاودانه‌های تاریخ (زندگینامه فرماندهان شهید استان اردبیل)، تهران: شاهد، ۱۳۸۲ ش؛ روایت سی مرغ (یادنامه سی فرمانده شهید جانشین گردان به بالا)، به کوشش: ستاد برگزاری کنگره بزرگداشت سرداران شهید آذربایجان، تبریز: کمیته هنری ستاد برگزاری کنگره،  1374 ش؛ فرهنگ اعلام شهدا: استان اردبیل، به کوشش بنیاد شهید و امور ایثارگران، تهران: شاهد، ۱۳۹۲ ش.

/علی محمدی/